



متولد : ۱۹ مهر ۱۳۱۳ شهر سمنان
مورخ و نویسنده و شاعر
سمنان لاین – پناهی سمنانی در فرهنگ عامه بیشتر پیرامون ترانه کار کردهاست. نخستین کتاب او در این زمینه «ترانههای ملی ایران» نام دارد که در آن گونههای متنوع و مختلف و رنگارنگ شعر عامه ایران یکجا گرد آورده شدهاست. این پژوهش سپس گسترده شده و کتاب «ترانه و ترانهسرایی در ایران» سامان یافته است.بخش دیگری از کوششهای او در فرهنگ عامه ایران مربوط به گویشها در فرهنگ بومی ایران است که گنجینه ای غنی و پربار از هنرهای گوناگون خاصه شعر و موسیقی میان اقوام مختلف ماست. آن گونه که میدانیم گویشهای پرتنوع میان هم میهنان ما در گوشه و کنار کشور به سرعت درحال نابودی است. این گویشها که میراث گران بها در بازشناسی هویت ملی ما بهشمار میروند و از قابلیتهای آنها در تقویت بنیانهای زبان ملی میتوان به فراوانی بهره جست، اگر مورد اعتنای اهل فرهنگ قرار نگیرند، با واژهها و اصطلاحات و زبانزدهای بیگانه و وارداتی استحاله مییابند و محو میشوند. در کتاب «فرهنگ سمنانی»، پناهی سمنانی نمونههای شعر شاعران بومی سرای سمنانی را با ترجمه و آوانوشت آوردهاست؛ و در کتاب «دوبیتیهای بومی سرایان ایران» هم نمونههای زیبایی از اندیشهها و تفکرات ناب فلسفی، اجتماعی، مذهبی و غنایی سرایندگانی که قالب دلچسب دوبیتی، که محبوبترین شیوه بیان شاعرانه است، برگزیده اند و زبان مادری و بومی خود را در بیان اندیشهها به کار گرفتهاند، فراهم آوردهاست.
نمونه آثار و تالیفات :
1- شاه اسماعیل صفوی
2- مرشد سرخ کلاهان
3- لطفعلی خان زند از شاهی تا تباهی
4- نادرشاه، بازتاب حماسه و فاجعه ملی
5- ستارخان سردار ملی و نهضت مشروطه
ازمهمترین آثار وی در حوزه فرهنگ عامه سمنان میتوان:
1- فرهنگ سمنانی(شرح حال ونمونه آثارمحلی شاعران درگویش سمنانی)
2- آداب ورسوم مردم سمنان
3- رزه کیژه
4- شیوه آبیاری سنتی تقسیم آب در سمنان …..و دهها اثر دیگر غیر از سمنان ودرسطح کشوراشاره نمود .
از او به خاطر آثارش تشویقها، تقدیرها و نوازشهای فراوانی شدهاست که مهمترین آنها عبارتند از: لوح سپاسی از سوی شورای کتاب کودک به خاطر پیام به جشن ایرانی هانس کریستین آندرسن و اعطای تندیس آندرسن فروردین ،۱۳۸۴ لوح تقدیر به پاس یک عمر تلاش در جهت اشاعه موسیقی بومی و تعمیق و تلطیف فضای فرهنگی زادگاه خود از سوی پانزدهمین جشنواره موسیقی ذکر و ذاکرین، استان گلستان اردیبهشت ،۱۳۸۴ دریافت لوح تقدیر از سوی دانشگاه سمنان به خاطر کوشش در شناسایی و پاسداری گویش کهن سمنانی، لوح سپاس برای ارائه مقاله و شرکت در سومین همایش قومس شناسی، سپاس نامه و تقدیر در آیین آوای دوست، نکوداشت استاد بیژن ترقی و یادمان استاد علی تجویدی به خاطر تألیف کتاب «ترانه و ترانهسرایی در ایران» خردادماه ۱۳۸۵ و…