گسترش و توسعه شهر هم‌زمان با افزایش جمعیت همراه بود با میل بیشتر برای ورود به عرصه آموزش عالی و افزایش تقاضای تحصیل در آموزش عالی که منتج به رشد و توسعه دانشگاه آزاد اسلامی سمنان هم‌زمان با سراسر کشور شد. امری که با خواست و نیاز جامعه فرهیخته و بافرهنگ سرزمین اخلاق مطابق و همسو بود.

امروز دانشگاه آزاد اسلامی سمنان با قرار گرفتن در شاهراه اصلی دسترسی به بارگاه ملکوتی امام هشتم (ع) و موقعیت جغرافیایی چشمگیر در مجاورت استان‌های تهران، مازندران، گرگان و اصفهان و خراسان مکانی مناسب برای جویندگان علم و دانش و تحصیل به شمار می‌آید.

در عین حال دارا بودن رشته های پرمخاطبی چون حقوق، روانشناسی، حسابداری، اقتصاد و مدیریت در کنار سایر رشته‌های کاربردی دیگر در حوزه علوم انسانی توانسته این واحد دانشگاهی را در کانون توجه مشتاقان به علم و تحصیل قرار دهد

رشد کمی و کیفی دانشگاه در سال‌های اخیر، تامین زیرساخت‌های مورد نیاز یک مرکز آموزش عالی و افزایش توان علمی و پژوهشی این دانشگاه را در شرف یک جهش اساسی برای حضور در میان مراکز آموزش عالی شاخص کشور قرار داده است.

توجه به مسائل فرهنگی و تربیت نیروی متعهد در کنار نیروی متخصص از شاخص‌های دیگر این واحد دانشگاهی به شمار می‌آید. افزایش رشته‌های تحصیلی دانشگاه تا مرز 135 رشته، افزایش تعداد هیات علمی تا مرز 200 عضو و حضور بیش از 4 هزار علاقه‌مند جویای تحصیل از جمله شاخص‌های آموزشی موجود در این واحد دانشگاهی به شمار می‌آید.

بر اساس افق بیست‌ساله دانشگاه تبدیل علم به ثروت و توجه به تولید محصول از ایده، کارآفرینی و ایجاد زمینه همکاری کارا و کارآمد با صنعت از جمله اهداف این واحد دانشگاهی تعریف شده است. وجود صنایع قطعه‌سازی و خودرو در استان به‌ویژه شهرک‌های صنعتی مجاور این واحد دانشگاهی و ارتباط نزدیک صنعت با دانشگاه از دیگر ویژگی‌های خاص این مجموعه آموزش عالی به شمار می‌آید به‌ طوری‌ که هم‌سویی و همراهی دانشگاه آزاد اسلامی سمنان با صنعت روبه رشد و گسترش خودروسازی و صنایع وابسته از جمله قطعات خودرو می‌تواند منطقه و استان را به قطب سوم خودروسازی و قطب اول قطعه‌سازی در کشور بدل کند.

دارا بودن تجهیزات و امکانات پیشرفته کارگاهی و آزمایشگاهی، اخذ مجوز تاسیس آزمایشگاه ملی قطعات خودرو، برگزاری کنگره و نمایشگاه ملی تولید صنعتی قطعات خودرو، عقد قرارداد تاسیس آزمایشگاه همکار استاندارد در زمینه قطعات خودرو، کسب مقام نخست مرکز رشد و فناوری دانشگاه در جشنواره فرهیختگان، در میان پارک‌ها و مراکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی سراسر کشور در سال 91، ایجاد دو مرکز تحقیقات با عنوان های ژئوتکنیک لرزه‌ای و مرکز تحقیقات انرژی و توسعه پایدار و اقدام برای ایجاد شهرک‌های دانش‌بنیان طرح شفا و طرح سامانه آزمایشگاه‌های همکار دانشگاه آزاد اسلامی(ساها) از جمله اقدامات و گام‌های عملی برداشته شده برای نیل به اهدف والای توسعه‌ای این مرکز دانشگاهی و رسیدن به تولید محصول از ایده است.

وجود رشته‌های مامایی و پرستاری و نیاز شهرستان سمنان به گسترش علوم پزشکی در این شهر در کنار امکانات و تجهیزات مجهز آزمایشگاهی، توسعه و گسترش این گروه علمی را به‌خصوص در رشته‌های پزشکی در دستور کار این واحد دانشگاهی قرار داده است طوری‌ که اکنون رشته‌های مجموعه پزشکی در این واحد دانشگاهی در سه مقطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد به 5 رشته افزایش و طرح تاسیس رشته پرمخاطب پرستاری در مقطع کارشناسی ارشد در دست اقدام است.

این دانشگاه اکنون با دارابودن 135 رشته تحصیلی به تفکیک در مقاطع کاردانی 17 رشته، کارشناسی 51 رشته، کارشناسی ارشد 46 رشته و دکتری تخصصی 21 رشته به قطبی تاثیرگذار در آموزش عالی استان سمنان تبدیل شده است. 4 دانشکده مصوب با عناوین دانشکده فنی و مهندسی، دانشکده علوم انسانی، دانشکده مدیریت و حسابداری و دانشکده پزشکی از دیگر مزیت‌های آموزشی این واحد دانشگاهی محسوب می‌شود.

ذکر این نکته مهم است که دانشگاه آزاد اسلامی سمنان به‌ منظور تحقق ماموریت دانشگاه در تامین منابع مالی از محل غیر از شهریه دانشجو که بدون شک در بلندمدت منجر به ارائه خدمات رفاهی بهتر و جلوگیری از افزایش شهریه خواهد شد، اخذ مجوز تاسیس شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز تحقیقاتی را در دستور کار قرار داده و در این مسیر تلاش دارد تا در کمترین زمان به استاندارد‌های لازم در حوزه‌ تحصیلات تکمیلی دست یابد و خود را به‌عنوان یک برند آموزش عالی در این حوزه در کشور معرفی کند.